Europejski Akt o Dostępności (EAA – European Accessibility Act) to kluczowa dyrektywa Unii Europejskiej, która znacząco poszerza wymogi dotyczące dostępności produktów i usług skierowanych do konsumentów na terenie Unii Europejskiej.

EAA obejmuje oferty sektora prywatnego oraz ma zastosowanie do zamówień sektora publicznego na produkty i usługi objęte ustawą. Jest to środek mający na celu realizację postanowień Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.

Dyrektywa weszła w życie 27 czerwca 2019 r. Państwa członkowskie miały trzy lata na jej transpozycję do własnego prawa, natomiast produkty i usługi objęte dyrektywą muszą być zgodne z nią od 28 czerwca 2025 r.

EAA odnosi się do szerokiego zakresu produktów i usług, w tym:

  1. sprzętu komputerowego,
  2. systemów operacyjnych,
  3. terminali samoobsługowych,
  4. usług łączności elektronicznej,
  5. audiowizualnych usług medialnych,
  6. usług towarzyszących transportowi pasażerskiemu,
  7. usług bankowych,
  8. e-książek
  9. handlu elektronicznego.

Co jednak z pozostałymi ważnymi dziedzinami naszego życia, jak na przykład usługi medyczne, kurierskie, tradycyjny handel detaliczny, czy usługi ubezpieczeniowe?

Warto zauważyć, że pomimo braku bezpośredniego uwzględnienia innych branż w dyrektywie, niż te wymienione w jej treści, nie powinniśmy pochopnie przyjmować, że nie mają one żadnego związku z jej postanowieniami.

Przyjrzyjmy się niektórym przykładom.

Prywatna opieka medyczna:

Prywatne przychodnie medyczne nie podlegają bezpośrednio regulacjom EAA a wymogi dostępności nie dotyczą oprogramowania specjalistycznego, stron internetowych i aplikacji mobilnych tychże podmiotów. Należy jednak pamiętać, że podmioty medyczne na kontrakcie z NFZ mogą podlegać w zakresie dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych innym krajowym przepisom o dostępności np. ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami obowiązującej podmioty publiczne.

Usługi ubezpieczeniowe:

EAA nie obejmuje bezpośrednio tej branży, z wyjątkiem usług sprzedawanych online zgodnie z definicją handlu elektronicznego.

Usługi kurierskie:

Podobnie jak w przypadku usług ubezpieczeniowych, EAA nie reguluje usług kurierskich bezpośrednio, lecz w takim zakresie, w jakim dotyczą one usług oferowanych online.

Tradycyjna sprzedaż detaliczna, np. dealerzy samochodów:

Handel samochodami nie jest wprost objęty regulacjami EAA, jednakże w sposób pośredni  należy uwzględnić w nich tę część biznesu, która polega na sprzedaży i obsłudze online.

Ponadto, sprzęty audiowizualne montowane w autach po 2025 roku (monitory i odtwarzacze wideo) będą musiały umożliwiać wyświetlanie napisów, włączenie audiodeskrypcji czy ścieżki lektorskiej.

Chociaż zatem dyrektywa EAA nie wymienia w swojej treści niektórych branż, to jednak może obejmować swoim zakresem pewne aspekty ich działalności, zwłaszcza jeśli chodzi o handel elektroniczny.

Dla skutecznej oceny zastosowania aktu EAA w poszczególnych przypadkach, kluczowe jest zrozumienie procesów oraz powiązań, w jaki sposób dana firma świadczy usługi. Choć wydaje się to skomplikowane, ważna jest analiza i uwzględnienie wpływu przepisów o dostępności na różne aspekty działalności gospodarczej.

Obecnie dyrektywa EAA nie ma jeszcze zastosowania w Polsce. 6 marca 2024 roku projekt ustawy o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze został skierowany do analizy w poszczególnych komisjach sejmowych m.in. Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. 

Flaga UE z wpasowanym puzzlem w barwach polskiej flagi.